بررسی لیتوژئوشیمیایی تفصیلی به منظور ارزیابی سطح فرسایش در کانی سازی طلای کرویان

بخشی از اهداف ژئوشیمیایی در مقیاس ناحیه ای، اکتشاف آنومالی های احتمالی موجود در آن ناحیه است. بعد از اکتشاف آنومالی ها در یک ناحیه و در مقیاس تفصیلی، اهمیت به بررسی آنومالی های کشف شده و دستیابی به زون کانی سازی داده می شود. یکی از مفیدترین خصوصیات منطقه بندی ژئوشیمیایی، که اغلب بر اساس پراکندگی عناصر کمیاب انجام می گیرد، این است که از منطقه بندی مذکور برای توصیف و مشخص کردن مناطق مختلف کانی سازی شده استفاده شود. مطالعه این امر می تواند به عنوان راهنمای مفیدی در تعیین جهت و مرکز فعالیت های کانی سازی و معیاری برای ارزیابی کمی تعیین این محدوده ها به کار برده شوند. به علاوه، الگوهای منطقه بندی حتی پس از کشف توده های کانسار ممکن است، باز هم به دلایل خاصی، اهمیت خود را حفظ کند. از جمله می توان گفت که آیا براساس رفتار در تغییرات پراکندگی عناصر به سمت کانی سازی نزدیک می شویم یا از آن دور می شویم؟ بر این اساس سطح فرسایش کنونی کانسار مورد بررسی قرار می گیرد. منطقه مورد مطالعه کانی سازی طلای کرویان واقع در جنوب غربی شهرستان سقز در استان کردستان است. از نگاه ساختاری این منطقه در حاشیه شمال غربی نوار دگرگونه سنندج- سیرجان واقع شده است. کانه زایی طلا در این منطقه تحت کنترل عواملی همچون پهنه های برشی خمیری و دگرسانی هیدروترمال قرار گرفته است. در بین روش های مختلف بررسی هاله های لیتو ژئوشیمیایی اولیه از روش های تغییرات جرم و سطح از فرسایش استفاده شده است، که با استفاده از این روش-ها می توان نزدیک شدن و دور شدن از کانسار و همچنین موقعیت کانسار نسبت به سطح از فرسایش را بدست آورد. بررسی تغییرات جرم در پهنه کانه دار کانسار طلای کرویان نشان می دهد که عناصر k، na، sc cr، ti و al دارای رفتار کم و بیش غیر متحرک هستند. در این میان عناصر pb، zn، mn، sr، ca و ba و تا حدودی عناصر ag، as و hg تحرک بالای در سنگ های منطقه از خود نشان می-دهند، و عناصر la، as و au در تمامی واحدها غنی شدگی دارند. as در واحدهای پهنه برشی منطقه بیشترین عکس العمل غنی شدگی را ازخود بروز می دهد. عناصرzn, ca, sr و pb و تا حدودی mg در کلیه واحدهای سنگی دارای روند کاهشی است. بر اساس مطالعات صورت گرفته شاخص های as.hg، co.niو نسبت as.hg/co.ni بعنوان معیاری برای شناسایی سطح از فرسایش مورد استفاده قرار گرفته است. در ارزیابی سطح از فرسایش منطقه مورد مطالعه، پنج محدوده آنومالی مشخص گردیده است، بطوری که محدوده های 1 و 2 احتمالاً از لحاظ کانی سازی دارای اهمیت بیشتری نسبت به مناطق دیگر برخوردار است و سطح فرسایـش احتمالاً در افق های پائین تری نسبت به محدوده های 3، 4 و 5 قرار گرفته است.